DITARI I BERSALIERIT TË VRARË (në dy libra)

PËRROI QË NDANTE DY BRIGJE 1/2 - roman 213 faqe

Janë ditë pushimesh verore. Djemtë e Lagjes Brazil janë ngjitur në korije. Duke luajtur gjejnë në një guvë një çantë të vjetër ushtari gjysmë të kalbur. Të nxitur nga kureshtja ata e hapin për të parë çfarë ka në të. Në çantë ka disa sende personale: lugë, gavetë, vegla rroje, furçë dhëmbësh etj. si dhe një tufë me letra e fotografi nga familja e tij, midis të cilave një fotografi gruaje të re me emrin Xhina dhe ajo e një djali në moshën e tyre me emrin Mikele. Në çantë djemtë gjejnë edhe një bllok shënimesh, ku mbajtësi i çantës kish mbajtur ditarin.

Letrat dhe ditari ishin shkruar në italisht, gjë që i bën djemtë të besojnë se çanta i përkiste ndonjë ushtari italian të vrarë në kohën e Luftës.

Ajo çantë ushtari të huaj u nxit fantazinë djemve. I duket sikur u vijnë në veshë dhe u shfaqen para syve jehonat e ngjarjet e Luftës të cilat i njohin vetëm nëpërmjet tregimeve të të moshuarve, librave dhe filmave. Janë kureshtarë të dinë çfarë ka shkruar në ditar ushtari italian. Dhe këtu ata kanë fat, pasi midis tyre është edhe Andi, një djalë i ardhur nga kryeqyteti për të kaluar pushimet verore tek gjyshja i cili është duke ndjekur një kurs të gjuhës italiane në qytetin e tij.

Që atë ditë djemtë, por edhe disa nga vajzat mblidhen poshtë degëve të një kumbulle në mes të një kopshti, larg syve të njerëzve dhe ia nisin leximit të ditarit. Në fillim ata mendojnë dhe besojnë se mbajtësi i ditarit ishte thjesht një pushtues dhe si i tillë, njeri i keq që vetëm duhej urryer. Por faqe pas faqeje, gjatë leximit ata vënë re se tenentja ishte njeri i mirë dhe paqësor, i cili kish ardhur në vendin e tyre kundër dëshirës.

I shkruajnë letër gruas së tij në Itali dhe e njoftojnë për gjetjen e çantës së burrit të saj.

Djemtë dhe vajzat presin me padurim përgjigjen nga Italia plot me hamendje dhe me pasiguri. A kishte vajtur letra tek gruaja e tenentes së vrarë? Kishin kaluar gjithë ata vjet dhe ajo mund të kish vdekur. Ose, edhe nëse ishte ende gjallë, ajo mund të kish ndërruar adresë disa herë gjatë atyre viteve dhe ata ndoshta prisnin më kot përgjigje prej saj.